Przeczytaj zanim wyruszysz na szlak

Bieszczady są warte odwiedzenia o każdej porze roku. W okresie jesiennym i zimowym - kiedy według koneserów są szczególnie piękne - stają się też bardziej wymagające dla turystów. Aura jest surowa a warunki mniej przewidywalne. Znacznie staranniej przestrzegać trzeba reguł bezpieczeństwa. Istotniejsze stają się: posiadany – niezbędny – sprzęt i wyszkolenie. Jednak jak każde góry - także Bieszczady - nawet latem wymagają rozwagi.

Planując wycieczkę, warto brać pod uwagę zasady bezpiecznej turystyki w górach.
Ewentualne błędy lub lekkomyślność mogą prowadzić do niebezpiecznych sytuacji.

• Przed wyjazdem: zaplanuj wyjazd, sprawdź ew. dojazdy, warunki i pogodę górach, przygotuj sprzęt.
• Pamiętaj, że warunki zimowe mogą skrajnie różnić się od tych znanych z lata. Dzień jest krótki, a zmrok zapada zaskakująco szybko. Jeśli nie masz doświadczenia, zasięgnij rady. Dostosuj plany do kondycji i umiejętności.
• Po przyjeździe w góry: odpocznij, stopniuj trudność wycieczek, trzymaj się planu.
• Przed wyjściem w góry: sprawdź sprzęt i zostaw informację dokąd się wybierasz.
• Na bieżąco sprawdzaj prognozę pogody. Zwracaj uwagę na ostrzeżenia o stanie szlaków i komunikaty lawinowe.
• Nie wahaj się pytać ratowników GOPR i obsługi schronisk o radę i warunki w górach.
• Nie zmieniaj pochopnie trasy – nie realizuj jednak planu za wszelką cenę. Reaguj na warunki pogodowe. Daj znać rodzinie lub znajomym, jeśli zmieniasz trasę lub dotrzesz później na nocleg.
• Unikaj samotnych wędrówek, nie odłączaj się, jeśli wyszedłeś w grupie.
• Nie mieszaj nadmiernej aktywności imprezowej z aktywnym chodzeniem po górach. W szczególności nie pij alkoholu w czasie wędrówki.
• W warunkach zagrożenia zachowaj spokój, wezwij pomoc, udziel pomocy potrzebującym.

W razie sytuacji niebezpiecznej w górach należy skontaktować się z ratownikami GOPR.

Wzywanie pomocy

Sytuacja zagrożenia, zabłądzenia lub wypadku, którego jesteśmy świadkiem, wymaga określonych działań. Oczekując na ratowników należy zabezpieczyć poszkodowanego i udzielić mu pomocy przedmedycznej. Podstawową zasadą będzie nie powiększanie strat i sprawne wezwanie pomocy.

W momentach zagrożenia zachowaj spokój i rozwagę.

Zanim wezwiesz pomoc zadbaj o bezpieczeństwo własne i osób towarzyszących.
Odejdź z miejsca niebezpiecznego. Zejdź z jezdni. Zejdź z grzbietu w czasie burzy itp.

Zabezpiecz miejsce zdarzenia. Na drodze – ustaw trójkąt (włącz światła awaryjne). W górach zabezpiecz poszkodowanego przed wychładzaniem się (folia NRC). Jeśli to konieczne, odsuń go z miejsca niebezpiecznego (spadające kamienie, ogień, pioruny). Uprzedź innych ludzi, aby nie zbliżali się do miejsca niebezpiecznego.

Sprawdź stan poszkodowanego. Jeśli to konieczne, zatamuj masywne krwotoki (pamiętaj o rękawiczkach). Sprawdź przytomność i oddech osoby poszkodowanej. Zapewnij drożność dróg oddechowych. Nigdy nie podawaj nieprzytomnemu nic do ust.

Jeżeli sytuacja wymaga wezwania pomocy, przygotuj się do rozmowy z ratownikiem dyżurnym.

• Określ stan i liczbę poszkodowanych. Jeżeli masz możliwość, ustal ich nazwiska i wiek.
• Jeśli nie byłeś świadkiem, zdarzenia dowiedz się, co się stało.
• Sprawdź, czy wiesz gdzie jesteś. Postaraj się możliwie dokładnie określić to miejsce. Jeśli masz kłopot, przypomnij sobie, skąd i dokąd szedłeś, zobacz czy w pobliżu są jakieś charakterystyczne znaki (formy terenu).
  Jeżeli masz kłopot z określeniem miejsca pobytu, pomocna będzie - polecana przez GOPR - aplikacja RATUNEK, którą można ściągnąć bezpłatnie na smartfona.
• Podaj swoje dane i numer kontaktowy. Jeśli znajdujesz się w większej grupie, warto podać numer alternatywny (problemy z zasięgiem / wyładowującym się telefonem).
• Nigdy nie rozłączaj się pierwszy. Poczekaj na ew. pytania i informację o przyjęciu zgłoszenia.

Zapamiętaj TELEFONY ALARMOWE obowiązujące w całych górach w Polsce:

• telefon stacjonarny 985
  
• telefon komórkowy 601 100 300

Aplikacja RATUNEK - www.ratunek.eu
Jest bezpłatna i bardzo skuteczna. Pozwala ratownikom GOPR z dużą dokładnością zlokalizować pozycję osoby wzywającej pomocy. Można ją pobrac i zainstalować na smartfonach z systemem Android i Windows oraz na iPhonach.

Turystyka w okresie letnim

Bieszczady mimo, że latem nie są specjalnie trudnymi górami potrafią jednak zaskoczyć osoby, które je zlekceważą. Planując wycieczki należy pamiętać, że w górach nawet w okresie letnim pogoda potrafi się szybko zmienić. Część szlaków jest dość długa (należy wychodzić w góry dość wcześnie), wiele przebiega po odsłoniętych partiach połonin, a brak dróg i stosunkowo mała gęstość zaludnienia dolin sprawia, że często trudno jest skrócić trasę lub „zejść wcześniej do cywilizacji”. Należy więc dobrze zaplanować trasę – adekwatnie do swoich możliwości kondycyjnych oraz stopniowo przyzwyczajać organizm do wysiłku, nie decydując się od pierwszego dnia na najtrudniejsze wycieczki.

Latem dla turystów przebywających w miejscach odsłoniętych (szczególnie na szczytach i grzbietach) niebezpieczne mogą być burze. Przed wyjściem należy sprawdzić prognozę pogody, a wobec zbliżającej się burzy zejść w miejsca mniej eksponowane i nie chronić się pod samotnymi drzewami. Szczególną uwagę należy zachować na Tarnicy i Smereku, gdzie stalowe konstrukcje znajdujących się tam krzyży zwiększają prawdopodobieństwo wyładowania.

Osoby o słabej kondycji lub cierpiące na dolegliwości kardiologiczne powinny szczególnie starannie dobierać trasy ponieważ – szczególne w czasie upałów – strome podejścia mogą być zbyt dużym obciążeniem dla ich organizmu.

Po deszczach i w czasie mgły należy uważać ponieważ wiele ścieżek robi się błotnistych i śliskich ścieżkach.

Podobnie jak w okresie zimowym należy unikać spożywania alkoholu w czasie wędrówek.

Wychodząc się latem w góry należy pamiętać o zabraniu:

• Wody – upały i wysiłek sprzyjają odwodnieniu
• Słodyczy i prowiantu na drogę
• Przewiewnego nakrycia głowy
• Dodatkowego okrycia od deszczu i wiatru
• Stosownego obuwia turystycznego zapewniającego odpowiednie usztywnienie nogi i przyczepność
• Okularów przeciwsłonecznych i kremu z filtrem
• Mapy, latarki i podręcznej apteczki
• Naładowanego telefonu z zainstalowaną aplikacją Ratunek.
  

Turystyka jesienią, zimą i wiosną

Wiele z przedstawionych tu zasad ma charakter uniwersalny, jednak turystyka w okresie jesienno-zimowym w Bieszczadach wymaga bardziej starannego przygotowania. Stosunkowo duże odległości, niewielka gęstość zaludnienia i niewielki – poza sezonem letnim – ruch turystyczny sprawiają, że działania w górach muszą być dobrze przemyślane. Obszary o ograniczonym zasięgu telefonii komórkowej nie są tu również wyjątkiem.

Warto pamiętać, że komunikacja publiczna w rejonie Połonin i Rawek działa tylko w sezonie letnim. Poza sezonem autobusy dojeżdżają od strony Cisnej do Wetliny, zaś od strony Ustrzyk Dolnych przez Lutowiska do Ustrzyk Górnych i Wołosatego.

Bieszczady leżące na terenie Polski to góry typu beskidzkiego, w dużej części zalesione, z widokowymi partiami szczytowymi na Połoninach, w rejonie Tarnicy i Rawek. Nie ma więc tu szlaków skalnych lub miejsc o nadmiernej ekspozycji. Najwyższe partie sięgają powyżej 1200 m n.p.m. Najwyższa góra – Tarnica – ma 1346 m n.p.m. Różnice wzniesień pomiędzy dolinami a partiami szczytowymi sięgają 600-700 metrów.

Warunki te sprawiają, że w górach mogą występować dość znaczne różnice temperatury, siły wiatru, grubości pokrywy śnieżnej i rodzaju śniegu w zależności od wysokości i stopnia zalesienia terenu. Pogodny i mroźny – wyżowy – poranek będzie więc często chłodniejszy w dolinach. Jednocześnie stosunkowo słaby wiatr wiejący na dole może wręcz uniemożliwić wędrówkę w odsłoniętych partiach Połonin. Niewielka pokrywa śnieżna w miejscach wywianych będzie łatwa do przejścia – podczas gdy nieco niżej, w lesie śnieg tworzący zaspy i obciążający drzewa i krzaki może tworzyć bariery trudne do przebycia.

Do poruszania się w warunkach śnieżnych dobrze sprawdzają się w Bieszczadach narty. W partiach górskich turowe. Na drogach i w dolinach śladowe (back country). Amatorzy narciarstwa turowego muszą pamiętać jednak, że zjazdy odbywają się często lasem, również poza drogami. Strome fragmenty szlaków na terenie Bieszczadzkiego Parku Narodowego są często zabudowane schodami i barierkami, wymuszają omijanie ich na nartach. Również na polanach na terenie BdPN, przez które biegną szlaki, można spotkać niskie barierki i siatki, na które trzeba zwracać szczególną uwagę przy niewielkiej pokrywie śnieżnej.

W Bieszczadach – poza nielicznymi trasami biegowymi – nie ma wyznakowanych specjalnych szlaków narciarskich. Turystyka narciarska odbywa się albo w oparciu o szlaki piesze albo na dziko.

WYRUSZAJĄC W GÓRY PRZESTRZEGAJ PODSTAWOWYCH ZASAD BEZPIECZEŃSTWA:.

Zabierz ze sobą podstawowy sprzęt. Sprawdź prognozę pogody i warunki panujące w górach. Informacja o sytuacji na szlakach i zagrożeniu lawinowym dostępna jest na stronach gopr.pl oraz u dyżurnych ratowników w Stacjach Ratunkowych GOPR w Ustrzykach Górnych, Cisnej i Sanoku.

W czasie wycieczek wyruszaj możliwie wcześnie. W miarę możliwości realizuj zaplanowaną trasę. Nie wahaj się jednak zawrócić, gdy warunki stają się zbyt trudne, istnieje ryzyko zabłądzenia, czas wycieczki niebezpiecznie się wydłuża. Korzystaj z rad i informacji osób bardziej doświadczonych lub tych, którzy przeszli Twoją trasę niedawno.

W marszu – w warunkach śnieżnych – należy zmieniać się na prowadzeniu. Długotrwałe torowanie jest znaczniej bardziej męczące niż marsz z tyłu. Nawet najsilniejsi potrzebują chwili wytchnienia. Warto tak gospodarować siłami, aby zachować konieczną rezerwę na sytuacje nieprzewidziane.

Przez cały czas należy kontrolować stan własny i współuczestników. Osoby słabsze powinny iść z przodu (za wyjątkiem drogi przez zaspy, kiedy powinny znajdować się z tyłu grupy). Jeśli ktoś słabnie, warto dać mu chwilę odpocząć, zabrać mu część rzeczy z plecaka, podać coś ciepłego do picia i słodycze oraz sprawdzić, czy nie jest mu zimno (pozwolić ew. założyć dodatkowe lub suche rzeczy). Wczesne wychwytywanie gorszego stanu swojego i innych pozwala często zareagować lub wycofać się na czas – a tym samym uniknąć sytuacji niebezpiecznych – np. wychłodzeń lub odmrożeń.

Tempo powinno być dostosowane do najsłabszego. Szczególnie w warunkach zimowych nie powinno się zbytnio rozciągać grupy. Poruszając się po ciemku, w czasie złej pogody lub w sytuacji niebezpiecznej, należy pilnować zwartości grupy oraz jasno określić, kto odpowiada za wybór trasy, a kto idzie jako ostatni.

Wychodząc wspólnie w góry należy unikać rozdzielania się. Spontaniczne, szybko podejmowane decyzje prowadzą często do nieprzewidzianych konsekwencji. Jeśli uczestnicy wspólnej wycieczki dzielą się na mniejsze zespoły, powinni jednoznacznie określić planowane trasy, miejsca i pory zejścia z gór oraz zasady komunikacji.

Sprzęt na wycieczki jesienią i zimą

Wybierając się na górską wycieczkę w okresie zimowym, wczesnowiosennym lub jesiennym należy zadbać o  konieczny sprzęt. Część z niego zabiera się na wszelki wypadek. Nigdy nie wiemy jednak, kiedy może się nam lub komuś napotkanemu w górach przydać.

Obuwie i skarpety dostosowane do pory roku. Warto zaopatrzyć się w spodnie zimowe i ochraniacze na buty (stuptuty). Zaimpregnowane buty przemakają wolniej.

Ciepły ubiór – również zapasowy. Pozwoli nie zmarznąć na postojach. Uchroni nas w sytuacji załamania pogody. Warto również przebrać się po intensywnym wysiłku. Koniecznie należy zabrać kurtkę przeciwwiatrową i przeciwdeszczową (śniegową).

Ubranie powinno być warstwowe – pozwoli to lepiej regulować termikę. Należy unikać bawełnianych ubrań, a w szczególności bawełnianej bielizny. Nie odprowadzają one wody od ciała – pogarszają komfort termiczny i przyspieszają wychładzanie organizmu.

Czapka i rękawiczki. Głowa i ręce wymagają szczególnej ochrony. Do plecaka zabieramy również zapasowe rękawiczki i czapkę. Łatwo bowiem je zgubić lub przemoczyć.

Posiłek na drogę. Termos z ciepłym napojem. Kaloryczne przegryzki. W grupie warto kontrolować stan zapasów i napełnienia termosów. W czasie mrozu należy opróżniać termosy po kolei – a nie każdy po trochu. Żelazną rację należy zachować do samego końca wycieczki. W miarę możliwości warto uzupełniać termosy.

Naładowany telefon. Trzeba pamiętać, że smartfony nie są przeznaczone do długiego używania bez ładowania. W górach, gdy telefony często tracą zasięg i szukają stacji bazowych, baterie rozładowują się szybciej niż w warunkach miejskich. Również zimno sprzyja krótszemu czasowi funkcjonowania telefonu. Warto zatem mieć przynajmniej jeden wyłączony telefon – trzymany w ciepłym miejscu, blisko ciała.

Latarka. Przed każdym wyjściem w góry warto sprawdzić czy działa. W czasie mrozu latarkę należy trzymać pod zewnętrzna warstwą ubrania – blisko ciała. Przy dłuższych wyprawach przydać się mogą zapasowe baterie albo zapasowa latarka. Czołówka będzie najwygodniejsza do stosowaniu w marszu.

Mapa i kompas. Tradycyjna mapa pozwala na szerszy ogląd terenu. Urządzenia GPS ułatwiają życie – choć nie powinny zwalniać nas z myślenia. Ich podstawową wadą jest zależność od zasilania.

Kijki trekingowe. Ułatwiają poruszanie się zarówno pieszo, jak i na rakietach. Na śnieg warto założyć większe (zimowe) talerzyki. Ze względu na inne profilowanie uchwytu i długość – do wędrówek górskich niezbyt nadają się kijki nordic-walkingowe lub do nart biegowych. Koncepcja skutecznego zastąpienia kijków trekingowych przypadkowymi kijami z lasu jest mrzonką.

Apteczka osobista – ze środkami opatrunkowymi. Folia NRC (koc termiczny). W warunkach dużych mrozów przydać się mogą ogrzewacze chemiczne.

Sprzęt dodatkowy. Nóż. Zestaw do rozpalenia ogniska. Poddupnik z karimaty, aby nie siadać na śniegu. Okulary przeciwsłoneczne – z filtrem UV. Gogle – możliwie jasne – które, przy silnym wietrze w odsłoniętych partiach szczytowych lub w czasie intensywnych albo marznących opadów, mogą znacznie ułatwić marsz i orientację w terenie.

Plecak – wygodny i na tyle duży, aby z niewielkim zapasem pomieścić nasze wyposażenie i prowiant.

Narty. Przed wyruszeniem na wycieczką warto zadbać o rozjazd w warunkach stokowych. Ze względu na duże obciążenia przy jeździe terenowej należy pamiętać o rozgrzewce przed zjazdem. Przed wyjazdem – szczególnie przed sezonem – należy wyregulować wiązania i bezpieczniki. Stan sprzętu warto skontrolować przed każdym wyjściem w góry i większym zjazdem. Integralną częścią wyposażenia narciarskiego są kask i gogle.

Rakiety. Warte rozważenia jako ułatwienie w warunkach śnieżnych. Dobrze sprawdzają się przy częściowym zaleganiu śniegu w górach. Nie wymagają specjalnego obuwia i długotrwałego treningu. Łatwo je przytroczyć do plecaka i nie są zbyt ciężkie. Można je wypożyczyć m.in. w Bacówce Pod Małą Rawką.

W warunkach zagrożenia lawinowego bezpieczeństwo poprawi posiadanie lawinowego zestawu ABC – detektora lawinowego (tzw. piepsa), sondy i łopaty. Sprzęt nie zda się jednak na wiele, jeśli zawczasu nie nauczymy się go obsługiwać.

Wychłodzenie

Szczególnie prawdopodobne zimą. Lekceważone wiosną i jesienią. Możliwe o każdej porze roku. Niebezpieczne, ponieważ narasta niepostrzeżenie. Trudne do opanowania w zaawansowanym stadium.

Brr! Zimno, a do domu wciąż daleko…

Gdy dłuższy czas przebywasz w chłodnym lub mroźnym otoczeniu – gdy wieje i jest wilgotno – zwracaj uwagę, aby przeciwdziałać utracie ciepła:

• Zadbaj o właściwe odżywianie się. Jedz więcej, bardziej kalorycznie i ciepło (chroń jedzenie i picie przed stygnięciem).

• Pomiędzy posiłkami pamiętaj o „szybkich kaloriach” – czekoladzie, orzechach, słodkiej herbacie.

• Pamiętaj, aby dużo pić (3-4 litry dziennie). W czasie mrozu organizm łatwo się odwadnia. Nigdy nie jedz śniegu!!!

• Właściwie dobieraj ubiór. Dbaj o komfort termiczny - ubieraj się ciepło, ale nie dopuszczaj do przegrzewania się! Zbyt gruby ubiór sprzyja nadmiernemu poceniu się - skóra i odzież stają się wówczas wilgotne - co sprzyja wychładzaniu się i utrudnia rozgrzanie np. po chwili bezruchu, odpoczynku itp.

• Dbaj o siebie. Nie przemaczaj ubrania! Nie siadaj na zimnym.

• Chroń się przed wiatrem. Unikaj odsłoniętych miejsc w czasie postojów. Odpoczywaj w grupie.

• Staraj się nie dopuścić do zmarznięcia.
  Gdy czujesz chłód, reaguj. Ruszaj się! Zmień odzież na suchą.
  Załóż dodatkową warstwę ubrania. Nie poddawaj się zimnu!!!

PAMIĘTAJ! Wychłodzeniu organizmu sprzyja nie tylko niska temperatura otoczenia, ale także wiatr i zwiększona wilgotność powietrza. Subiektywne odczuwanie zimna – w zależności od siły wiatru – może się znacznie różnić od temperatury rzeczywistej. Przykładowo: przy wietrze wiejącym z prędkością 40 km/h temperatura 0 stopni odczuwana będzie jako -15 ºC.

Szybszemu wychłodzeniu sprzyjały będą również: niewyspanie, zmęczenie, odwodnienie, ew. urazy lub krwotoki.

Alkohol bardzo przyspiesza wychładzanie organizmu: rozszerza naczynia – co ułatwia oddawanie ciepła przez skórę, daje złudne uczucie ciepła, zaburza pracę ośrodka termoregulacji, ogranicza zdolność do podejmowania racjonalnych decyzji.

W czasie wędrówki obserwuj towarzyszy podróży.
Reaguj na sygnały alarmowe.

Osoby zmęczone, podatne na wychłodzenie stają się apatyczne:

• idą milcząco, odstają kilka kroków od grupy
• ich tempo jest nierówne, rwane
• w łatwym terenie mają przyspieszony oddech, potykają się.

Nasz niepokój powinny wzbudzić:

• gubienie, porzucanie sprzętu, rzucanie plecaka na ziemię
• zobojętnienie na sytuację i warunki wokół – np. siadanie na mokrym
• niereagowanie na wezwania, aby się ubrać na postoju
• brak apetytu
• siadanie z głową opuszczoną miedzy nogami
• alienowanie się z grupy
• apatia przechodząca w podenerwowanie i kłótliwość.

Osoby nawet we wstępnej fazie wychłodzenia nie mogą się rozgrzać – jest im bardziej zimno niż pozostałym.

Wychłodzenie organizmu (hipotermia) jest zagrożeniem życia.

Hipotermią nazywany jest stan, gdy temperatura organizmu spada poniżej 35 stopni C.

Hipotermia jest łatwa do przegapienia w pierwszym stadium i jednocześnie trudna do opanowania w warunkach polowych. Wychładzający się organizm stopniowo ogranicza funkcje życiowe. Najpierw następuje tzw. centralizacja krążenia – przepływ krwi tylko w ważnych organach (głowa i tułów) – podział na krew „ciepłą” i „zimną” (kończyny). Następnie dochodzi do zwolnienia akcji serca i w efekcie nieodwracalnego niedotlenienia kluczowych organów.

W początkowym stadium osoba wychłodzona może pomóc sobie sama.

Konieczne są:

• redukcja czynnika wychładzającego (osłona od wiatru – zejście poniżej grzbietu, schowanie się na linii lasu, zbudowanie wału z plecaków, użycie folii NRC)
• zwiększony ruch całego ciała
• zmiana ubrania na suche
• gorące napoje, ciepły posiłek, słodycze
• rozgrzewanie przez towarzyszy, nadzór i zapewnienie opieki.

Narastające wychłodzenie prowadziło będzie do zanikania dreszczy, zaburzeń świadomości, bełkotliwej (splątanej) mowy, niezbornych ruchów i wreszcie utraty przytomności.

Osoba w tym stanie nie może pomóc sobie sama. Konieczna jest pomoc towarzyszy wędrówki, wezwanie pomocy i interwencja służb ratunkowych.

W czasie oczekiwania na pomoc należy:

• zredukować działanie czynnika wychładzającego – przede wszystkim wiatru (folia NRC, dodatkowe ubranie, śpiwór)
• właściwie wybrać miejsce przymusowego biwaku (osłona przed wiatrem)
• zabezpieczyć poszkodowanego przed kontaktem z zimnym podłożem (karimat, kurtka, plecak, folia NRC)
• dopóki osoba wychłodzona jest przytomna, podawać ciepłe, słodkie napoje
• unikać ruchów całego ciała i kończyn – ryzyko zmieszania ciepłej krwi (z tułowia) z zimną (z kończyn)
• stosować rozgrzewanie przez towarzyszy, stosować pakiety grzewcze
• kontrolować stan i stopień przytomności wychłodzonego
• w sytuacji utraty przytomności postępować jak z każdym nieprzytomnym (zapewnić drożność dróg oddechowych i ew. wspomagać funkcje życiowe).

W sytuacji awaryjnej należy pamiętać nie tylko o poszkodowanym,
ale również kontrolować stan wszystkich obecnych. 

Odmrożenia

Dotyczą osób długo przebywających w terenie lub tych, którzy nawet na chwilę znaleźli się np. na silnym wietrze bez odpowiedniego zabezpieczenia. Występują nie tylko u osób wychłodzonych, ale także u tych, którzy nie czuli się zmarznięci. Możliwe są także w dodatniej temperaturze.

Odmrożeniami nazywa się martwicę tkanek w wyniku działania niskiej temperatury. Wyróżnia się cztery stopnie odmrożenia. Głębokie odmrożenia mogą skutkować amputacją kończyn.

Objawami odmrożeń są:

• utrata czucia na powierzchni skóry lub nawet w całej kończynie
• blada (biała) skóra
• po ogrzaniu, skóra jest zaczerwieniona, a odmrożone miejsce są bardzo bolesne
• w poważniejszych odmrożeniach pojawiają się pęcherze, rany i martwica.

Czynniki sprzyjające:

• wiatr, temperatura, wilgotność
• wychłodzenie organizmu
• ograniczenie krążenia – ciasna odzież, ciasne buty, paski od raków ściskające stopy, ciasna biżuteria, paski plecaka, unieruchomienie kończyn (buty narciarskie)
• wyczerpanie organizmu (niewyspanie, odwodnienie)
• alkohol
• nikotyna.

Odmrożenia wymagają interwencji lekarza. Rozległe i głębokie odmrożenia leczone są w warunkach szpitalnych.

Typowe miejsca odmrożeń:

• miejsca odsłonięte i słabiej ukrwione – nos, uszy, policzki, broda, nadgarstki (!)
• miejsca uciskane, nieruchome
• palce stóp i rąk.

Odmrożeniom można zapobiegać stosując odpowiedni sprzęt zimowy i kremy ochronne, redukując ekspozycję na wiatr, kontrolując stan własny i współtowarzyszy.

Miejsca zmarznięte należy rozgrzewać miejscowo, łagodne masując. Nie wolno ich gwałtownie rozgrzewać ani nacierać śniegiem. W warunkach terenowych ręce i stopy można ogrzewać bezpośrednio o ciało własne lub towarzysza (pod pachą, na brzuchu). Nie rozgrzewa się jednak miejsc narażonych na powtórne odmrożenie. Generalną zasadą jest poprawienie krążenia – np. zdejmując buty lub rozluźniając sznurowadła. Wskazane jest również rozgrzewanie całego ciała. Po dojściu do ciepłego schronienia można zastosować kąpiel w wodzie - początkowo chłodnej, stopniowo coraz cieplejszej.

W przypadku odmrożeń upływ czasu działa na niekorzyść. Konieczny jest szybki transport do szpitala. Wezwanie pomocy powinno zatem nastąpić niezwłocznie.

Zapraszamy również do odwiedzenia i polubienia naszej strony na facebooku: www.facebook.com/BacowkapodMalaRawka. Znajdują się tam aktualności i komunikaty dotyczące stanu szlaków i bezpieczeństwa w górach, informacje o wydarzeniach, ciekawostki i zdjęcia z życia bacówki oraz historyczne fotografie obiektu i jego okolic.

Home | Pobyt | Dojazd i położenie | Ski-Rawki | Bezpieczeństwo | Pogoda | Kontakt | Na górę

Home | Pobyt | Dojazd i położenie | Ski-Rawki | Bezpieczeństwo | Pogoda | Kontakt | Na górę